Topuk Dikeni Nedir? Topuk Dikeni Tedavisi, Belirtileri ve Ameliyatı Hakkında Bilgiler
Bu sayfamızda topuk dikeni hastaları için en çok merak edilen sorular için cevaplar verilmiş olup topuk dikeni hastalığı hakkında merak edilen en genel soru ve cevapları bulabilirsiniz. Ayrıca topuk dikeni ayakkabısı ve topuk dikeni terliği modellerimizi incelemenizi tavsiye ederiz. Mutlaka bir doktor gözetiminde hastalıkla mücadele etmeniz çok önemli olduğunu unutmayın..
Topuk dikeni genellikle ayağın altında bulunan bir tendonun kısalmasıdır. Sorun ayağın yaylanmasını sağlayan bir kasın topuğa bağlandığı yerdeki kısalıktır. Topuk dikeni topuk kemiğinin alt kısmında kalsiyumun birikmesiyle oluşan kemiksi bir çıkıntıdır.
Kadınlarda daha çok rastlanan topuk dikeninin nedenleri arasında; aşırı egzersiz yapmak, fazla ayakta kalmak, kilo almak, iç tarafı desteksiz ayakkabı giymek (düz sandalet, parmak arası terlik, topuklu ayakkabı vb.) gibi nedenler yer alıyor. Uzun süreli olarak ayağınıza tam olarak oturmayan ve ortopedik olmayan ayakkabılar giymeniz de topuk dikeni nedenidir. Ayrıca düztaban, ayak kavisi yüksek kişiler, diyabet (şeker) hastaları, eklem romatizması veya eklem dejenerasyonu olanlar bu rahatsızlığa daha yatkın oluyor.
Eğer yürüme bozukluğunuz varsa bu topuk dikeni oluşma riskinizi artırır. Aşırı egzersiz, ayağa yük bindiren iş ve sporlar sonucu aşırı yüke maruz kalan topukta diken oluşma riski yüksektir.
Bir gün önce akşam biriken topuk ağrıları, sabah ilk adımın atılmasıyla kendini gösterir; çünkü uykuda toplanan günlük ağrılar, sabah kendini hissettirmeye başlar. Bu da topuk dikeni için bir uyarı olabilir. Uzun süre ayakta kalınca veya uzun süre oturup bir süre sonra ayağı yere basınca ağrı hissediyorsanız, sizde topuk dikeni olabilir.
Topuk ağrısına ve topuk dikenine sahipseniz, muhtemelen aşağıdaki nedenlerden bir ya da birkaçı size uyuyor demektir; -
- Yanlış ayakkabı seçimi
- Ayakları zorlama
- Fazla kilo problemi
- Yanlış basma
- Uzun süre ayakta kalmak
Şiddetli ayak ağrılarının nedeni topuk dikeni olabilir
Topuk dikeni, dinlenme halindeyken sessiz kalan, ancak hareket edildiğinde kendini hissettiren ağrılarla belirti veren bir hastalıktır. Ayakta tabana yapışan kasların çeşitli nedenlerle zorlanması sonucu oluşan yırtıkların yerini, zaman içinde kemiksi dokunun alması olarak tanımlanabilir. Topuk ağrılarının en sık görülen sebebi topuk dikeni, genellikle 40 yaşın üzerinde ortaya çıkmaktadır. Ayak tabanı ile ayağın iç bölgesi arasında baş gösteren ağrılar; sabah kalkınca, ilk adım atma sırasında ya da uzun süre oturma sonrası ilk basışta oluşur. Birkaç adım attıktan sonra ağrı şiddetinde azalma olmasına karşın; uzun süre ayakta durma ve yol yürüme ile günün sonuna doğru şikayetlerde artma olabilmektedir. Ağrı topuğun orta kısımda iç tarafa yakın bölgede daha yaygınken, alt bacağa doğru da yayılabilmektedir.Boyutları 4-6 mm arasında değişen topuk dikeninin boyutu ve ortaya çıkardığı klinik bulgular arasında ise bir ilişki yoktur.
Doğru ayakkabı seçimine özen gösterin
Topuk dikeni hastalığında en önemli sebep şişmanlıktır. Ancak hastalık, normal kilolu kişilerde de görülebilir. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında ayak sağlığına önem vermemiş ve genellikle doğru ayakkabı tercihi yapmamış kişilerde, uzun süre ayakta kalmayı gerektiren işlerde çalışanlarda, ayağında yapısal bozukluk olanlarda (Düztabanlık, ayak tabanı yüksekliği), yürüme bozukluğu olan kişilerde ve bazı romatizmal hastalıklarda daha sık görülür. Topuk dikeni tedavisinde çeşitli yöntemler vardır. Aşırı kilolu kişilerin öncelikle kilo vermesi sağlanmalıdır. Kullanılan ayakkabılarda düzenleme yapılmalıdır. Özellikle yumuşak tabanlı, topuk kısmı darbe emen ayakkabılar tercih edilmelidir. Ayakkabı veya evde kullanılan terliklerin içine yerleştirilen, ağrılı bölgeye gelen kısmı delik olan topuk yastıkçığı/ taban desteği kullanılması önerilir. Ayak tabanını esnetecek egzersizler önerilir ve gün içinde birkaç kez tekrarlanmalıdır. Ağrı kesiciler de tedaviye eklenebilir. Ayrıca ağrılı bölgeye her gün birkaç dakika yapılacak masaj da etkili olabilir. Tüm bunlara rağmen ağrı giderilemezse, topuğa kortizon enjekte edilebilir. Ancak kortizon ağrıyı ortadan kaldırsa da, uygulama şekli aşırı ağrılı olduğu için hastalar tarafından zor tolere edilir. Ayrıca kortizonun topuk yağ yastığında bozulmaya yol açma riski de vardır.
“Şok dalga tedavisi” ile kalıcı çözüm
Şok dalgaları tedavisi olan “ESWT”, vücut dışında üretildikten sonra bir uygulama başlığı ile vücudun istenilen bölgesine uygulanan basınç dalgalarının kullanıldığı bir fizik tedavi yöntemidir. Uzun yıllar böbrek taşlarını kırmak amacı ile kullanılan bu teknik, topuk dikeninde %85 kalıcı iyileşme sağlar. Tedaviye erken başlanması başarı şansını artırırken; tedavi 3- 5 seans devam etmekte ve 1 hafta ara ile yapılan seanslar ortalama 20 dakika sürmektedir. Cerrahi müdahale olmaksızın, anestezi alınmadan, ilaçsız ve kısa sürede iyileşme sağlayan şok dalga tedavisinden sonra topuk dikeni tekrarlama şansı düşüktür. Öte yandan şok dalga tedavisinin; hamilelikte, kanserli hastalarda, hemofili gibi kan hastalığı olanlarda, kanama eğilimini arttıran ilaç kullananlarda, uygulama alanı üzerinde enfeksiyonu olanlarda ve kalp pili olan kişilerde uygulanması doğru değildir.
Topuk dikenine iyi gelen bitkisel karışım
Hastalar en çok günün ilk saatlerinde yataktan kalktıktan sonraki ilk birkaç adımda şiddetli ağrı hissederler. Bu ağrı üzerine basıldığında topuğun altında bir çivi varmış gibidir. Gün içinde yürüdükçe ağrı yavaş yavaş azalır. Topuk dikeninin bir diğer belirtisi ise uzun süren yürüyüşlerin sonunda giderek artan bir ağrının ortaya çıkması ve dinlenme halindeyken bile devam etmesidir.
Evde yumuşak tabanlı terlik kullanılmalı
Topuk dikeninin tanısında öncelikli olarak ortopedik muayene çok önemlidir. Tanı hasta öyküsüne ve hastanın klinik durumuna göre konulmaktadır. Muayene sırasında topuğunun altına bastırıldığında ağrı hissediliyorsa, röntgen istenmektedir. Topuk dikeni teşhisi konulması durumunda hastaya ilk olarak ağrıyı yaratan aktivitelerden uzak durması önerilir. Topuk dikeni olan hastalar; evde yalın ayak yürümemeli, yumuşak tabanlı bir terlik kullanmalı ve sert tabanlı ayakkabılar yerine mümkünse spor ayakkabıları tercih etmelilerdir. Bu önlemlerin dışında, silikon topuk desteklerinin kullanılması da tavsiye edilebilir.
Masaj ve soğuk uygulaması hastaların çoğuna iyi geliyor
Topuk dikeninin tedavisinde öncelikle; ağrı kesici kremler eşliğinde masaj ve soğuk uygulamalarına başvurulmaktadır. Masaj uygulaması ayak parmaklarını geriye çekerek topuk üzerine 5 dakika boyunca soğuk uyguladıktan sonra ağrı kesici kremler sürülerek yapılmalıdır. Bu uygulama günde 4-5 defa tekrar edilmelidir. Masaj uygulamasıyla birlikte yumuşak tabanlı ayakkabı kullanılması sonucunda hastaların çoğunda ek tedaviye gerek kalmadan şikayetler geçmektedir. Burada unutulmaması gereken; topuk dikeninin yavaş yavaş başlayan bir hastalık olduğu gibi iyileşmesinin de 1 günde olmayacağıdır. Topuktaki ağrının geçmesi 3-4 hafta sürebilmektedir.
Enjeksiyon uygulamaları iyileşme sürecini hızlandırıyor
Masaj ve soğuk uygulamasından fayda görmeyen hastaların tedavisinde başka birçok seçenek bulunmaktadır. Bu tedavi yöntemlerinden en sık uygulanılanı, topuğun altından enjeksiyon yapılmasıdır. Enjeksiyondan önce hastanın işlem sırasında ağrı duymaması için topuktan ya da ayak bileğinden uyuşturucu iğne yapılır. Burada kortizon iğnesi ya da hastanın kendi kanından hazırlanan PRP enjeksiyonları kullanılmaktadır. PRP hastanın kendi kanından hazırlanan ve iyileştirmeyi artıran bir yöntemdir. Enjeksiyonların hedefi topuktaki iyileşmeyen dokunun iyileşmesinin hızlandırılması ve ağrının dindirilmesidir. Bu uygulama sonrasında ağrı büyük oranda geçmektedir. İlk uygulama sonrasında ağrısı devam eden hastalara 10-15 gün sonra tekrar enjeksiyon yapılabilir.
Hastaların çoğu ameliyata gerek kalmadan iyileşiyor
Sağlık sorunu nedeniyle enjeksiyon uygulanması sakıncalı olan hastalara veya bu tedaviden olumlu cevap alamayan kişilere, ESWT yani şok dalga tedavisi denilen yöntem uygulanabilir. Halk arasında bu işlemde röntgende görülen kemik çıkıntısının kırıldığı düşünülmektedir. Yapılan şey aslında topuk bölgesinde ağrıya neden olan iyileşmeyen dokunun, kontrollü bir şekilde yeniden tahrip edilerek iyileşme hızının artırılmasıdır. Bu tedavide topuğa uygulanacak yaklaşık 2000-3000 ses dalgasıyla o bölgenin içinde bir kanama başlatılır. Masaj ve enjeksiyon tedavilerinden olumlu cevap alamayan hastaların çoğu bu işlemden başarılı sonuçlar alabilmektedir. Topuk dikeni sorunu olan hastaların %1’inden daha azında ameliyata ihtiyaç duyulmaktadır. Bu hastalığın tedavisinde ameliyat en son seçenektir ve çoğu hastada ameliyata gerek kalmadan tedavi başarılı bir şekilde tamamlanır.
Yüksek basınçlı şok dalgaları ile tedavi yöntemi ile topuk dikeni, tenisçi dirseği, golçü dirseği, kalsifik omuz tendiniti, aşil tendiniti gibi hastalıkların tedavisinde olumlu sonuçlar alınmaktadır.
ESWT kısa süre içinde (yaklaşık 10ms) ses den hızlı enerji dalgaları üreterek, ses duvarını aşıp güçlü şok dalgaları oluşturur. Oluşan bu şok dalgaları çarptığı ortamda yüksek basınç yaratır ve bir vibrasyon etkisi oluşturur. Oluşan bu şok dalgası çarptığı ortamda bir çukurlaşma sağlar ve negatif basınçlı vibrasyon baloncukları oluşturur. ESTW yağ dokularında da bu şekilde çalışarak kavitasyon etkisi ile birlikte negatif basınçlı vibrasyon etkisiyle yağ hücrelerini parçalar.
ESWT Hangi Hastalıklarda Uygulanır?
- Topuk dikeni,
- Golfçü dirseği,
- Tenisçi dirseği,
- Omuz kireçlenmeleri gibi rahatsızlıklarda başarılı bir şekilde uygulanmaktadır
ESWT Kimlere Uygulanmaz?
- Hamilelerde,
- Kalp pili kullanan kişilerde,
- Kanser hastalarında,
- Eklem ve kemik operasyonu geçirmiş kişilerde (platin) ve kemik gelişimini tamamlamamış genç bireylerde şok dalga / ESWT tedavisi uygulaması yapılmamaktadır.
ESWT Hangi Bölgeye Uygulanmaz?
- Boyun bölgesi ,
- Baş ve sinirlere yakın bölgelere uygulanmaz.
Topuk Dikeninde ESWT Uygulaması
Ayak tabanında aşırı zorlamaya bağlı olarak meydana gelen topuk dikeni rahatsızlığı yaşam kalitesini düşüren ciddi bir rahatsızlıktır. Rahatsızlığa, kilo problemleri, ortopedik olmayan rahatsız ayakkabı kullanımı, ayakta bulunan fiziksel problemler gibi çeşitli etkenler sebep olabilir.
Sorunun çözümünde genellikle ayakta fazla kalmama, ayakkabı tabanında destek kullanımı, fizik-tedavi egzersizleri gibi tedaviler kullanılmakla birlikte çok ileri vakalarda biyolojik tedaviler veya cerrahi müdahale ile problem ortadan kaldırlmaktadır.
Şok Dalga / ESWT Tedavisi, topuk dikeni rahatsızlıklarında hastaya cerrahi olmayan acısız / ağrısız, kortizonsuz bir tedavi imkanı sunmaktadır. Uygulama sonrasında hasta günlük yaşantısına devam etmektedir.
-1 kova sıcak suya 1 çay bardağı kekik koyularak ılıması bekledir, daha sonra bu karışıma ayağınızı 45 dakika kadar beklettikten sonra çıkarabilirsiniz, ayağınızın rahatlamasını ve yumuşamasına yardımcı olacaktır.
-1 litre sıcak şu içerisine 1 yemek kaşığı vicks koyuyoruz daha sonra bu karışımda ayağımızı 30 dakika bekletiyoruz, çıkardıktan sonra ayağımızı streç film ile sarıyoruz, sabaha kadar bekledikten sonra streç filmi çıkarıp havlu ile ayağımızı kurulamamalısınız, çorap giyip güne başlayabilirsiniz.
-Eşit miktarda nane yağı ve kekik yağını karıştırıp topuk dikeninin olduğu bölgeye haftada 2 – 3 kez uygulayabilirsiniz, ayağınızdaki ağrıları dindirecektir.
-4 adet elma kabuğunu 1 litre suda kaynatarak, yarım saat demlenmeye bırakılır, elma kabukları süzüldükten sonra günde 2 kez içebilirsiniz vücut içerisinde oluşan ödemleri temizleyecektir.
Topuk Dikeni Egzersiz Hareketleri Nelerdir.
Topuk Dikeni Görüntüsü